Flora i fauna
Flora gatunki prawnie chronione i rzadkie
Tereny mieszczące się w granicach gminy Lipowa były w przyszłości wielokrotnie penetrowane przez botaników. Ze względu na dość specyficzny charakter gminy Lipowa (usytuowanie częściowo na terenie Beskidu Śląskiego, częściowo w Kotlinie Żywieckiej, obecność terenów rolniczych, dużą liczbę cieków wodnych itp.) obserwuje się na terenie duże bogactwa flory. Pr W skład flory interesującą grupę stanowią gatunki górskie tzn. rośliny, które występują tylko w górach, bądź w górach występują znacznie częściej niż na niżu. Do najbardziej znanych roślin górskich, występujących na terenie gminy, zaliczyć można: jodłę pospolitą jawor, czosnek niedźwiedzi, parzydło leśne, podrzenia żebrowca, trzcinnik owłosiony, czartawę drobną, żywca gruczołowatego, marzankę wonną i inne.
Na szczególną uwagę zasługują gatunki chronione występujące na terenie gminy Lipowa Są to: Podrzeń żebrowiec – gatunek borowy, występuje w projektowanym rezerwacie „Stary Bór”, w Ostrym, Twardorzeczce w dolnych partiach góry Ostre, na Małym Skrzycznym. Paprotka zwyczajna – gatunek leśny, na terenie gminy Lipowa bardzo rzadki, występuje na skałach w rezerwacie „Kuźnie”, oraz w projektowanym rezerwacie „Kościele” na pniach starych buków w projektowanym rezerwacie „Stary Bór”, w borze świerkowym w okolicach Hali Ostre. Wroniec widlasty – gatunek leśny, ogólnogórski, występuje w obrębie borów mieszanych, w projektowanym rezerwacie „Stary Bór”, na stokach Skrzyczanego. Widłak jalowcowaty – gatunek leśny występuje w obrębie borów mieszanych oraz kwaśnej buczynie w dolnych partiach projektowanego rezerwatu „Stary Bór” Widłak goździsty – gatunek murawowy, występuje na Hali Ostre. Kopytnik pospolity – gatunek leśny, występuje często w buczynach oraz w na drzecznej olszynie górskiej i w zaroślach nad potokami. Orlik pospolity – gatunek rzadki, występuje na łące oraz w zbiorowiskach ziołoroślowych nad Leśnianką, na polanie Kalna. Wawrzynek wilczełyko – gatunek leśny, występuje w szczytowych partiach Palenicy oraz powyżej leśniczówki Skrzyczne nad potokiem Leśnianka. Pierwiosnka wyniosła – gatunek leśny, występuje w żyznej buczynie karpackiej oraz w nadrzecznej olszynie górskiej w dolinach potoków. Tojad mocny – gatunek ziołoroślowy, występuje wzdłuż potoków oraz na obszarach źródliskowych źródliskowych rezerwacie „Kuźnie” w zaroślach w obrębie polan na Ostrym oraz w nadrzecznej olszynie górskiej nad potokiem Wieśnik. Pokrzyk wilcza jagoda – gatunek zaroślowy, występuje na polanie Kalna. Naparstnica zwyczajna – gatunek łąkowy, występuje na polanach górskich oraz na obszarach podstokowych. Największe stanowisko tej rośliny stwierdzono w Twardorzeczce w pobliżu niebieskiego szlaku biegnącego kierunku Hali Ostre. Goryczka trojeściowa – gatunek o szerokiej skali ekologicznej, występuje na polanach oraz w borach świerkowych i mieszanych, często spotykana na polanach górskich. Dziewięćsił bezłodygowy – gatunek łąkowy, pospolity na terenie gminy Lipowa, występuje na polanach u podnóża stoków.
Fauna gminy Lipowa jest bardzo bogata i różnorodna. W zbiorowiskach łęgowych można spotkać: żabę wodną, zaskrońca zwyczajnego,bociana białego, czajkę, dzięciołka, pliszkę siwą. W lasach i borach kryje się: żaba trawna, sikora bogatka, drozd śpiewak, szpak, wrona siwa, kos, pierwiosnek, trznadel, nornica ruda, mysz leśna, zając szarak , sarna i lis. W naturalnych lasach górskich szczególnie w buczynie karpackiej występują: salamandra plamista, traszka górska, puszczyk, siniak, dzięcioł czarny, dzięcioł zielonosiwy, pleszka, muchołówka szara, muchołówka żałobna.
Na licznych polanach mają tu swoje siedliska: żmija zygzakowata, jaszczurka żyworodna, kopciuszek, a także skowronek polny. Największą atrakcją faunistyczną gminy jest głuszec Tetrao urogallus. Jego ostoja znajduje się w Leśnictwie Łukaszne. Gatunek ten jest wg "Polskiej czerwonej księgi zwierząt" (Głowaciński 1992 ) silnie zanikającym i zagrożonym. Jest on chroniony prawem łowieckim. Populacja głuszca występująca w Beskidzie Śląskim należy do najliczniejszych w kraju ( Głowaciński 1992 ) i liczy ona 80 - 110 osobników. Wyznaczona ostoja głuszca na terenie gminy Lipowa obejmuje swym zasięgiem obszar projektowanego rezerwatu "Stary Bór", Przedstawione powyżej wykazy fauny gminy Lipowa dowodzą, że jest ona bogata i różnorodna co wynika z dużej ilości występujących tutaj siedlisk. Na obszarze gminy Lipowa znajdują się tereny zapewniające dogodne warunki życia i rozwoju wielu rzadkim i chronionym gatunkom. Do najciekawszych zwierząt należą : bocian biały, pustułka, kobuz, zimorodek, kilka gatunków dzięciołów, pluszcz, wiele gatunków płazów i gadów, rzadkie nietoperze, wilk, ryś oraz zachodzące od czasu do czasu niedźwiedzie.